Віктар Лісковіч пра разгоны мірных акцый: «Трэба было прыняць больш жорсткія меры»

Калі б падчас разгону мірных пратэстаў не прынялі цвёрдых мер, цяпер было б больш складана. Магчыма, дзейнічаць трэба было больш жорстка, сказаў Віктар Лісковіч, Старшыня Пастаяннай камісіі Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь па адукацыі, навуцы, культуры і сацыяльнаму развіццю на адзіным дні інфармавання 18 верасня. Запіс сустрэчы трапіў у рэдакцыю Hrodna.life.

Віктар Лісковіч падкрэсліў, што ўпершыню за шэсць гадоў выступае з напісаным тэкстам, «каб не сказіць сутнасць». 15 хвілін ён распавядаў пра «комплексныя тэхналогіі», з дапамогай якіх людзей прымусілі выйсці на вуліцу, каляровыя рэвалюцыі і Telegram-каналы. Пазней распавёў аб сваім бачанні выбараў і пратэстаў, якія рушылі ўслед за імі.

Віктар Лісковіч распавёў, што ўдзельнічаў на ўсіх этапах выбарчай кампаніі і бачыў, як паводзіць сябе «дэструктыўная частка насельніцтва». «Арганізатары атрымлівалі за гэта ўзнагароджанне. Мінімум, які даваўся — вада, кветкі, прысмакі», — сказаў ён.

У дзень выбараў, паводле яго слоў, паступілі сігналы аб стварэнні чэргаў на выбарчых участках. Пасля гэтага вырашылі падоўжыць працу ўчасткаў і даць людзям магчымасць прагаласаваць.

 — Пасля гэтага я паўторна выязджаў - не толькі я адзін — на шэраг участкаў. І што я ўбачыў: на працягу 20−30 хвілін зніклі чэргі. Яны не сталі нават чакаць выканаць свой грамадзянскі абавязак. Пасля гэтага вокамгненна гэтыя ж людзі сталі выконваць іншую задачу, якая была ім пастаўлена. Яны сталі фармавацца ў арганізаваную калоны і маршам ісці да стэлы для таго, каб выклікаць беспарадкі. І там я быў. Я перакананы, што калі б мы не прынялі тады цвёрдых мер, было б нашмат складаней. Мала таго, можа быць, трэба было прыняць яшчэ больш жорсткія меры — гэта маё асабістае меркаванне. Адзін раз прыняў - будзе лягчэй. Але я магу і памыляцца, я вас не заклікаю так думаць.

Што было далей? Далей было хаджэнне калон. Зразумелі, што сілавы метад немагчымы. Трэба да гонару нашых унутраных войскаў… Ня АМАП гэта, гэта ўнутраныя войскі, «тэрміновікі» — хлопцы. Усё гэта было на маіх вачах. Я іх бачыў, як яны рыхтаваліся. Горача было, яны былі ў поўнай баявой амуніцыі. Не так усё проста. Яны нас з вамі абаранялі, разумееце? Калі ўбачылі, што сілавыя шлях немагчымы, перайшлі на белыя кветачкі, стужачкі і хаджэнне па горадзе Мінску.

Лічбы ўдзельнікаў мірных акцый завышаліся ў пяць разоў, сказаў Віктар Лісковіч. Больш за 40 000 людзей, па яго словах, за адзін раз у Мінску не выходзіла. Яшчэ да выбараў на прадпрыемствах стварылі страйкамы, якія потым дэстабілізавалі абстаноўку. Улады ведалі пра гэта, але з-за «памяркоўнасці» не сталі дзейнічаць, сказаў Лісковіч. Спыненне прадпрыемстваў — гэта дзяржаўная шкоду, і за яго будуць адказваць. «Паспяховая праца сілавога блока дазволіла вылучыць завадатараў. А завадатары — апынуліся падсудныя, тыя людзі, якія не змаглі рэалізаваць сябе ў грамадстве».

 — Чалавек мае права мець сваё меркаванне, нават супрацьлеглае. Але яму ніхто не даваў права выходзіць на вуліцу і перашкаджаць усім астатнім жыць. Можаце аб’ядноўвацца, садзіцца за круглы стол, спрачацца, даказваць, прымаць рашэнне. Але дэстабілізаваць грамадства нельга. Калі спынілася фінансаванне, мы ўбачылі, што мыльная бурбалка садзьмулася. Хтосьці апынуўся за мяжой, хтосьці - у турме. І правільна — трэба, каб людзі адседзелі максімальныя тэрміны за дэстабілізацыю. Людзі зразумелі, што апынуліся гарматным мясам, нікому ўжо не патрэбным, ні гэтаму грамадству, у якім жылі, ні таму, чые каманды спрабавалі выконваць.

Прэзідэнт разумее, па словах Лісковіча, што патрэбныя перамены, але трэба ўсё рабіць канструктыўна. Ён прапанаваў выкарыстоўваць СМІ і грамадскія арганізацыі, бясплатна раздаваць газеты. Лісковіч прызнаў, што ўлада часам ігнаруе праблемы маладых спецыялістаў і пенсіянераў, фармальна разглядае некаторыя звароты, што стварае недавер да ўлады. Ён дадаў, што ўладзе ёсць чым ганарыцца, хоць тэхналогіі і не перамагчы.

З 9 жніўня ў Беларусі і Гродне праходзяць мірныя акцыі пратэсту. З 9 па 12 жніўня АМАП жорстка затрымліваў пратэстоўцаў і выпадковых людзей. Праваабаронцы паведамлялі аб сотнях збітых у Гродна. Медыкі распавядалі, што тыповыя траўмы пасля сустрэч з АМАПам — гэта ўдары і чэрапна-мазгавыя траўмы.

УВД, СИЗО и врачи Гродно засекретили количество задержанных и избитых ОМОНом в городе

«Пришлось удалить глаз», «бросали головой вниз», «на спине табличка в крестики-нолики». Медики из Гродно — о травмах пострадавших от ОМОНа