Беларус купіў надзел у Гродне, пабудаваў дом, але праз дзевяць гадоў павінен яго страціць праз нядобрасумленнасць чыноўніка з аддзела архітэктуры. Чыноўніка апраўдалі, а пракурор у інтарэсах дзяржавы падаў іскавую заяву: адмяніць усе здзелкі па аб’екце з 2010 года — купля-продаж, дзяржрэгістрацыя, пераафармленне, дазвол на будаўніцтва, увод дома ў эксплуатацыю, піша onliner.by. У падобную сітуацыю трапілі некалькі пакупнікоў.

У якасці месца для жыцця Зміцер абраў Гродна (хоць жонка і падбівала махнуць то ў Мінск, то ў Маскву), дзе за інстытуцкія гады ўсё стала родным і блізкім. Невялікая гаспадарка, газон, альтанка — у галаве маляваліся пэўныя і вельмі прыемныя карціны.

— Жонка ў мяне «кватэрная», таму прыйшлося яе яшчэ паўгаворваць на дом і ўчастак. Але я сапраўды лічу, што для сям'і і дзяцей гэта лепш.

Беларус набыў участак у Гродне і збудаваў дом, а цяпер мусіць аддаць усё дзяржаве

У той час, у 2009−2010 годзе, я, як і многія тут, інтэрнэтам асабліва не карыстаўся, таму аб’явы шукаў праз газету «З рук у рукі», нейкія варыянты падказвалі знаёмыя, плюс яшчэ сам ездзіў па сядзібнай забудове і выглядаў, дзе хто і што прадае. Больш за ўсё вабіла ідэя будаўніцтва — так, каб адразу рабіць пад сябе, а лепш яшчэ сваімі рукамі.

«Баранавічы» ў Гродне

Дзмітрый успамінае, што хтосьці з знаёмых падказаў нумар тэлефона чалавек з імем Аляксандр — маўляў, ён можа дапамагчы з пошукам месца для будаўніцтва. Стэлефанаваліся, і «чалавек у тэме» запрасіў Зміцера на сустрэчу ў новы раён Гродна «Баранавічы 5,6».

— Гэта аказалася проста поле, нарэзанае на ўчасткі па дзесяць сотак. Ні святла, ні вады, ні каналізацыі, але з перспектывай, што рана ці позна ўсё з’явіцца, бо тэрыторыю ўжо ўключылі ў рысу Гродна.

Аляксандр Орсік прадставіўся супрацоўнікам адміністрацыі Кастрычніцкага раёна нашага горада, а менавіта аддзела архітэктуры, і патлумачыў: праз яго, як праз чыноўніка, праходзіць нямала людзей, якія зямлю па чарзе атрымалі, а сілы не разлічылі. Маўляў, пачынаюць будоўлю з мінімальным запасам грошай і адмаўляюцца ад участкаў. Прычым некаторыя з участкаў можна прадаць, калі там ужо нешта больш-менш пабудавана і падлягае кансервацыі.

Беларус набыў участак у Гродне і збудаваў дом, а цяпер мусіць аддаць усё дзяржаве

Стандартны ўчастак на свежанарэзаным полі, паводле яго слоў, каштаваў 8−10 мільёнаў недамінаваных рублёў ($ 4000−5000).

Пасля гэтага бакі разыйшліся і Дзмітрый з’ездзіў яшчэ на некалькі аб’ектаў. А праз пару месяцаў, кажа, яму патэлефанаваў ужо сам Аляксандр Орсік і ўзрадаваў: ёсць участак недалёка ад лесу, калі будзеш браць, сям’я зоймецца афармленнем дакументаў для кансервацыі пабудаванага. Яшчэ згадаў: уласнікі зямлі людзі не чужыя — разам раслі і дзяцей хрысцілі.

— Паехаў я зноў у «Баранавічы», знайшоў патрэбны ўчастак. Глядзець там асабліва няма чаго было: зямля, на якой стаяў падмурак пад невялікі дом прамавугольнай формы. Але месца спадабалася, ды і кошт у 8 000 000 задаволіла. Аптымізм выклікаў яшчэ і ўдзел у працэсе профільнага супрацоўніка выканкаму — ужо ён-то ведае ўсю гісторыю ўчастка, як правільна афармляць дакументы, і не дапусціць, каб па юрыдычнай частцы нешта пайшло не так.

6 жніўня 2010 г. прадавец незавершанага закансерваванага капiтальнага будынка Наталля Бандарэнка і пакупнік Дзмітрый Бачко здзейснілі здзелку.

Беларус набыў участак у Гродне і збудаваў дом, а цяпер мусіць аддаць усё дзяржаве
Беларус набыў участак у Гродне і збудаваў дом, а цяпер мусіць аддаць усё дзяржаве
Беларус набыў участак у Гродне і збудаваў дом, а цяпер мусіць аддаць усё дзяржаве

— Сустрэліся ўсе ў БТІ: я, Наталля з мужам і Аляксандр з выканкама. Каб пераканацца, што ўсё ў парадку, я папрасіў у Наталлі пашпарт і зверыў дадзеныя, перагледзеў усе паперы, яны былі ў парадку. Прысутнасць Аляксандра мяне не збянтэжыла: усё-такі ён амаль сваяк Наталлі, нядзіўна, што прыйшоў падтрымаць яе.

Дзмітрый дастае з распухлай ад багацця дакументаў тэчкі паперы па ўгодзе: дагавор, тэхпашпарт, на якім намаляваны ўчастак і падмурак памерам 13 на 9 метраў, генплан мікрараёна, дзе таксама паказаны ўчастак і падмурак, пасведчанне аб дзяржаўнай рэгістрацыі на імя Наталлі Бандарэнка, акт ажыццяўлення кансервацыі незавершанага жылога дома (падпісаны трыма чыноўнікамі - членамі камісіі). Увогуле, усё чыста, дакументы ў ідэальным стане.

Беларус набыў участак у Гродне і збудаваў дом, а цяпер мусіць аддаць усё дзяржаве
Беларус набыў участак у Гродне і збудаваў дом, а цяпер мусіць аддаць усё дзяржаве

— Я аддаў Наталлі грошы з рук у рукі, потым мы зайшлі ў кабінет да рэгістратару, ён яшчэ раз праверыў усе па сваёй базе, і мы завяршылі працэс. У той жа дзень я атрымаў ужо сваё фіялетавае пасведчанне аб дзяржрэгістрацыі і задаволены пайшоў дадому. Больш мы з прадаўцом ніколі і ніяк не перасякаліся. Аляксандра я яшчэ бачыў - сустракаў яго ў выканкаме, можа, адзін ці два разы тэлефанаваў, каб пракансультавацца па будаўнічых аспектах.

Стаўшы «лендлордам», Дзмітрый ушчыльную заняўся будоўляй: праект, дазвольная дакументацыя, непасрэдна працы.

Ідэальны дом

— Падмурак, які дастаўся ў спадчыну, не падыходзіў пад наша ўяўленне аб ідэальным доме, — працягвае Зміцер. — Ён быў досыць прымітыўны, таму чужое пачынанне прыйшлося разабраць. Гэта не забаронена законам і, мне здаецца, цалкам лагічна: наўрад ці дзве розныя сям'і пабудавалі б аднолькавыя хаты.

Беларус набыў участак у Гродне і збудаваў дом, а цяпер мусіць аддаць усё дзяржаве
Беларус набыў участак у Гродне і збудаваў дом, а цяпер мусіць аддаць усё дзяржаве

Будаўніцтва 150-метровага дома доўжылася некалькі гадоў: маладая сям’я на здымнай кватэры не магла адразу «даць агню», хоць сваякі-сябры і дапамагалі даволі актыўна. Палегчыць сітуацыю павінен быў крэдыт ад «Беларусбанка» у памеры 85 000 000, але ён хоць і быў выдадзены, амаль напалову згарэў у ліхім 2011-м.

Да 2015 года ў нас быў гатовы мінімальна неабходны набор для здачы дома ў эксплуатацыю, што мы і зрабілі. Заставаўся толькі рамонт, але вось скончу я яго калі-небудзь ці не — зараз вялікае пытанне.

Беларус набыў участак у Гродне і збудаваў дом, а цяпер мусіць аддаць усё дзяржаве
Беларус набыў участак у Гродне і збудаваў дом, а цяпер мусіць аддаць усё дзяржаве

Дзмітрый Іванавіч, добры дзень, гэта ДФР

У 2017 годзе, калі сям’я, у якой ужо было адно дзіця, жыла спакойна і збірала грошы на добры рамонт, Дзмітрыю патэлефанавалі на працу.

— Званок з ДФР быў як снег на галаву. Прычым па тэлефоне ніхто нічога тлумачыць не стаў: проста пад’едзьце па такім-та адрасе і ўсё даведаецеся. У мяне сумленне чыстае, таму нават не падумаў пра тое, каб знайсці адваката-юрыста, проста адпрасіўся з працы і паехаў.

Завялі мяне ў велізарны кабінет і паказалі фотаздымкі трох чалавек: «Каго ведаеце?» На фота з крымінальнай справы я даведаўся дваіх — Аляксандра Орсіка з выканкаму і рэгістратара Ляўковіча з БТІ. Пачалі мяне распытваць: хто, што, як. А я ўжо і не памятаю толкам: сем гадоў прайшло, якія там былі абставіны, хто што казаў, як усё праходзіла.

Беларус набыў участак у Гродне і збудаваў дом, а цяпер мусіць аддаць усё дзяржаве
А следчы працягвае: «У сэнсе вы не памятаеце, вы нешта хаваеце, вы ў змове». Я ж, з працы, проста здзіўляюся — што хаваю, пры чым тут я? Пасля гэтага следчы мне пачаў даказваць, што падмурка на ўчастку не было і я купляў толькі зямлю. А я слухаю і думаю: што гэта за сюррэалізм — падмурак быў, куча людзей яго бачыла і занесла ў дакументы, а мяне пераконваюць у адваротным. Ужо пазней я зразумеў, для чаго гэта рабілася. Па законе прадаваць зямлю нельга, і значыць, калі будынка не было, здзелка незаконная. Плюс следчы і выразы падбіраў такія — вы купілі ўчастак, зямлю. Ну я і казаў у тых жа тэрмінах, ніхто ж з нармальных людзей не выказваецца «купіў закансерваваны незавершаны будаўніцтвам жылы дом». А ў гэтым, як выявілася і была загвоздка, такая юрыдычная падножка.

Беларус набыў участак у Гродне і збудаваў дом, а цяпер мусіць аддаць усё дзяржаве