Раніцай 25 сакавіка грамадскія актывісты ў дворыку на Кірава, 3 зачыталі ўстаўную грамату Рады Беларускай Народнай Рэспублікі. З гэтага мерапрыемства ў Гродне пачалося святкаванне Дня Волі.

Сёлета массавая акцыя прысвечаная Дню Волі ў Каложскім парку была адменена з-за пандэміі каранавіруса. Таму актывісты вырашылі зрабіць толькі невялікую акцыю.

— У 1918 годзе ва ўмовах нямецкай акупацыі ў Мінску была абвешчана Беларуская Народная Рэспубліка, — распавядае лідар руха БНФ у Гродне Вадзім Саранчукоў. — Не магу сказаць, што прамая акупацыя захавалася і зараз, але тыя свабоды, дэмакратычныя нормы, інстытуты, якія былі закладзенныя ў тыя часы, так і не рэалізаваныя да канца. Таму мы працягваем і пацвярджаем прыхільнасць да тых ідэалаў. Сёння сімвалічна зачыталі ўстаўную грамату БНР і заяўляем, што ўся наша дзейнасць скіравана менавіта на дасягненнях тых мэтаў, якія ставілы айцы-заснавальнікі нашай дзяржавы.


Святкаванні з нагоды 102-іх угодак БНР працягнуцца ў Гродне цягам дня. Актывісты плануюць ускласці кветкі да магілаў вядомых беларусаў. У Цэнтры гарадскога жыцця адкрылася адысловая выстава пра тое, як святкавалі Дзень Волі ў Гродне ў мінулым. Вечарам пройдзе святочны канцэрт у Мінску, за якім гродзенцы змогуць сачыць онлайн.

Незалежнасць БНР была абвешчана ў ноч з 24 на 25 сакавіка 1918 года. Калі перад наступленнем германскіх войскаў бальшавікі пакінулі Мінск, дзеячы Цэнтральнай беларускай вайсковай рады і выканаўчага камітэта Рады Усебеларускага з’езда абвясцілі сябе часовай уладай на тэрыторыі краіны. 21 лютага 1918 года выканкам Рады сфармаваў першы ўрад БНР — Народны сакратарыят на чале з Язэпам Варонкам.

Урад БНР прыкладаў намаганні для арганізацыі нацыянальных інстытутаў. Была прынята пастанова аб дзяржаўным статусе беларускай мовы, адкрываліся беларускія школы і гімназіі, культурна-асветніцкія таварыствы і тэатры, працавалі выдавецтвы, выходзілі беларускія газеты, рыхтавалася адкрыццё ў Мінску Беларускага ўніверсітэта. З’явіўся пашпарт грамадзяніна БНР, у тым ліку дыпламатычны, узаконеная дзяржаўная сімволіка — бел-чырвона-белы сцяг і герб «Пагоня». У шэрагу краін Еўропы адкрыліся дыппрадстаўніцтвы БНР.

Аднак з-за складанага ваенна-палітычнага становішча Рада БНР не змагла рэалізаваць ідэю дзяржаўнага суверэнітэту краіны — яна апынулася неабароненай перад расійскімі бальшавікамі і польскімі легіёнамі. У снежні 1918 года ўрад БНР быў вымушаны пераехаць у Вільню, затым — у Гродна. 1 студзеня 1919 года бальшавікі абвясцілі ўтварэнне Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі, якая ў 1922 годзе ўвайшла ў склад СССР.

Перадрук матэрыялаў Hrodna.life магчымая толькі з пісьмовага дазволу рэдакцыі. Кантакт [email protected]

102-гадовыя ўгодкі БНР у Гродне плануюць адсвяткаваць у суботу, 21 сакавіка, на тэрыторыі Каложскага парка. Свята пройдзе ў фармаце фестываля з музычнымі выступамі, палітычнымі прамовамі і актыўнасцямі для людзей розных узростаў. Пра гэта расказалі ініцыятары святкавання Дня Волі ў Гродне.

— У гэтым годзе на Дзень Волі ў Гародні мы плануем асноўным пасылам зрабіць выдачу пашпартоў БНР. Мы плануем шэраг розных актыўнасцяў. Увогуле, мы бачым святкаванне Дня Волі як такі гарадзенскі фэст, дзе будуць самыя розныя пляцоўкі, актыўнасці, інтэрактыўныя гульні, забавы, фудзона, фотазона, дзіцячыя пляцоўкі.

Будзе, безумоўна, сцэна, якая будзе працаваць фонам. Будзе адкрыты мікрафон, выступы палітыкаў і грамадскіх дзеячаў. Гэта будзе месца, дзе кожны беларус зможа годна адсвяткаваць Дзень Волі, сустрэць сяброў. Упэўнены, надвор’е будзе выдатным, — кажа Вадзім Саранчукоў, адзін з ініцыятараў правядзення свята.

Андрэй Несцяровіч кажа, што ў планах сёлета адцягнуць людзей ад цэнтральнай сцэны і зрабіць усю пляцоўку фестываля максімальна актыўнай і насычанай інтэракцыямі. Якія гурты будуць на свяце, пакуль невядома.

У аўторак, 11 лютага, у 18.30 у «Цэнтры гарадскога жыцця» плануецца правесці сход з зацікаўленымі гродзенцамі, дзе прагавораць актыўнасці, якія будуць на свяце.

На наступным тыдні пачнуць весці збор сродкаў праз прыватныя ахвяраванні, Facebook і платформу molamola.by. Па падліках актывістаў, арганізацыя свята абыйдзецца ў 15 000 беларускіх рублёў. Найбольш сродкаў пацягне арганізацыя аховы правапарадку і медычнага абслугоўвання.

У канцы лютага актывісты плануюць падаць заяву на правядзенне свята ў гарвыканкам. На правядзенне мерапрыемстваў у Каложскім парку не патрэбен дазвол ад уладаў, тут дзейнічае паведамляльны прынцып.