Нядаўна ў рэйтынгу лепшых гарадоў для жыцця насельніцтва Гродна заняў другое месца, саступіўшы толькі сталіцы. Напярэдадні 891-годдзя нашага горада карэспандэнты часопіса «Гродно» пабывалі ў гасцях у старшыні гарадскога выканаўчага камітэта Мечыслава Гоя і пагаварылі з ім аб імкненні да ідэалу і невыпадковых інвестыцыях, транспарце будучыні і экалагічным маніторынгу, коле агляду і пешых шпацырах.
- Кажуць, у Гродне можна ўбачыць «амаль ідэальную Беларусь». Як прыбраць «амаль»?
— Ідэальнага нічога няма! Можна толькі імкнуцца да гэтага. Лічу, вельмі важна стварыць умовы для вядзення бізнесу, максімальна набліжаныя да ідэалу. Каб было паменш усялякіх узгадненняў і бізнэс мог спакойна працаваць. А наогул, усе павінны імкнуцца да ідэалу — і гарадскія ўлады, і жыхары.
Новыя фабрыкі: для хуткага харчавання і IKEA
— З бязвізам актыўна развіваецца сфера паслуг, але Вы часта кажаце, што ў горадзе ў першую чаргу неабходна вытворчасць …
— Не хачу пакрыўдзіць іншыя сферы, але, сапраўды, я лічу, што самае галоўнае — гэта вытворчасць. Гэта і працоўныя месцы, і паступленне валютнай выручкі ў краіну. Інвестары прыходзяць, прычым не толькі ў свабодную эканамічную зону. Як прыклад — адкрыццё вытворчасці запатрабаванай экспартаарыентаванай прадукцыі - мясных паўфабрыкатаў (ТАА «Эм Сі Донер») і кандытарскага цэха (ПГУП «СП Белкандытар»). Іх запуск плануецца ў 2020 годзе. «Эм Сі Донер» — кампанія, якая займаецца вытворчасцю мясных паўфабрыкатаў для рэстаранаў хуткага харчавання. Дадзены праект — гэта 500 працоўных месцаў і сур’ёзныя рынкі збыту за мяжой.
У наступным годзе пачнецца будаўніцтва мэблевай фабрыкі ТАА «ГАБИ-Бел» ў СЭЗ. Завяршыць яго плануецца да 2027 года. Асноўным спажыўцом прадукцыі стане група кампаній IKEA.
Да канца года ў Гродне адкрыюцца прадпрыемствы па вытворчасці металапластыкавых трубаў і вырабаў з металу (ГА «ПрофСантехСервис»), многапустотных пліт, дарожных і аэрадрафных (ТАА «ЗБВ № 1»). Мы перадалі ім частка будынкаў завода бетонных вырабаў № 1 бязвыплатна пад стварэнне працоўных месцаў - ёсць такая праграма. Апошнія гады узмоцнена займаемся продажам зямельных участкаў, паднялі тэму аднаўлення будаўніцтва замарожаных аб’ектаў - хтосьці яшчэ за савецкім часам пачаў будоўлю… Да прыкладу, фабрыка джынсавага адзення. Некалькі гадоў таму яе пачалі будаваць, будоўля замарожаная была, але сумеснымі намаганнямі знайшлі добрага інвестара і размясцілі там высокарэнтабельную вытворчасць.
Больш электратранспарта і экалогія «Азота»
— Вы былі адным з ініцыятараў выкарыстання тралейбусаў з аўтаномным ходам. Гродна быў першым беларускім горадам, дзе з’явіўся такі транспарт. Ці з’явяцца ў нас яшчэ такія машыны?
— За электратранспартам будучыня. Асабліва гэта актуальна пасля будаўніцтва АЭС — тарыфы на электраэнергію зменяцца і будуць сувымерныя з расходам паліва. І, вядома, важны экалагічны аспект: гэта больш чысты з экалагічнага пункту гледжання транспарт.
Нядаўна дзесяць тралейбусаў замовілі ў Мінскага аўтамабільнага завода. Першыя пяць машын чакаем ужо на свята горада, і яшчэ пяць — да канца лістапада.
Плануецца арганізаваць адзін бескантактавы тралейбусны маршрут з Альшанкі на «Гродна Азот», а другі звязаць з мікрараёнам Фарты, праз вуліцу Маслакова. Пасля таго, як будзе пабудавана кантактная лінія на вуліцах Суворава і Маслакова, а таксама разваротнага пляцоўка ў Калбасіно, у мікрараён працягнем тралейбусныя маршруты.
— Акрамя развіцця электратранспарту, якія яшчэ думкі па паляпшэнню экалогіі?
— Як усім вядома, пару гадоў таму пад Гродна пабудавалі Смеццесартавальны завод. Сёння ўжо ніхто не паспрачаецца з тым, што цвёрдыя бытавыя адходы трэба сартаваць, увесь свет так робіць. І прывучаць да гэтага трэба з малых гадоў. Зараз рыхтуюцца памяткі для школьнікаў, якія будуць карысныя на ўроках, прысвечаных тэме абыходжання з адходамі.
Кажучы аб экалагічнай сітуацыі, не магу не згадаць буйны інвестыцыйны праект, які будзе рэалізоўвацца ў наступным годзе, — будаўніцтва новага азотнага комплексу. Тут будуць выкарыстоўвацца самыя бяспечныя тэхналогіі. Плануецца аўтаматычны маніторынг экалагічнай абстаноўкі ў любы час сутак, прычым дадзеныя будуць у адкрытым доступе: радыяцыйны фон, змест аміяку ў паветры і іншыя паказнікі будуць адлюстроўвацца ў аўтаматычным рэжыме на нашым тэлеканале «Гродна Плюс».
Планы на турызм
— Уявіць наш горад без турыстаў цяпер ужо немагчыма. Колькі бязвізавых турыстаў прыехала да нас з пачатку года?
— З пачатку года да нас прыехалі па «бязвізу» 80 тысяч гасцей. У асноўным гэта турысты з Літвы, Польшчы, Латвіі, Германіі. Па прагнозах да канца года Гродна цалкам можа прыняць 110−120 тысяч замежных турыстаў.
Важна, робячы ўсё для турыстаў, не забываць пра жыхароў горада. Зараз цэнтр горада стаў вельмі шумным, наведвальнікі кафэ, хостэлаў часам паводзяць сябе занадта гучна, і жыхароў суседніх дамоў гэта, канешне, не радуе. І іх можна зразумець: яны пражылі ў цэнтры горада ўсё жыццё і, маючы магчымасць пераехаць у іншыя мікрараёны, не жадаюць нікуды перасяляцца.
— Якія планы па развіцці турызму ў Гродне?
— У бліжэйшыя гады ў горадзе з’явяцца дзве буйныя гасцініцы: «Echeng» на 110 месцаў, пасля рэканструкцыі адкрыецца «Беларусь». Таксама з’явіцца яшчэ адзін гатэль каля апарт-гатэля «Сямашка».
Зараз вядзем працу над стварэннем турыстычнага брэнда Гродна, плануецца распрацоўка мабільнага гіда па горадзе.
Новы шанец стаць аўтарам брэнда Гродна. Апублікавалі патрабаванні і тэрміны
Ёсць задумкі па стварэнні новых веласіпедных і пешаходных маршрутаў па горадзе, такія маршруты будуць арганізаваны ў рамках трансгранічнага праекта «Шляхам Тызенгаўза» — стварэнне турыстычнага маршруту з мэтай прасоўвання культурна-гістарычнай спадчыны Саколкі і Гродна.
Важную ролю ў развіцці бязвізавага турызму адыграе аб’яднанне бязвізавых тэрыторый Гродна і Брэста: цяпер турыстычныя праграмы для бязвізавых турыстаў можна зрабіць яшчэ больш насычанымі і разнастайнымі.
— У адным з інтэрвью Вы сказалі, што з пешаходнай Савецкай трэба прыбіраць жыллё і адміністрацыю. Што можа з’явіцца на іх месцы?
— Замест адміністрацыйных і жылых будынкаў у гістарычным цэнтры могуць з’явіцца кафэ, рэстараны, гасцініцы, хостелы, новыя гандлёвыя цэнтры, фірмовыя крамы і сувенірныя крамы, выставачныя залы і музеі…
Адміністрацыя Ленінскага раёна пераедзе на вуліцу Лермантава, 2 у будынак камітэта па сельскай гаспадарцы, які перайшоў сёлета ва ўласнасць горада. Плануем, што да лета 2020 года капітальны рамонт будынка завершыцца.
Дзе будзем гуляць і адпачываць
— Таксама ёсць ідэя зрабіць набярэжную пешаходнай?
— Так, ёсць такая ідэя. Наогул, правая набярэжная Нёмана і цяпер пераважна пешаходная, рэжым аўтамабільнага руху на тэрыторыі ад Старога замка да Старога моста абмежаваны дарожнымі знакамі. Іншая справа, што не ўсе выконваюць гэты рэжым… Хацелася б, каб набярэжная прыцягвала людзей, была камфортнай для прагулак. Трэба не толькі лаўкі паставіць, але і стварыць усе ўмовы для адпачынку.
Яшчэ адно месца для шпацыраў з’явіцца каля 4-й гарадской бальніцы. Вішнявец — вялікі мікрараён, і тут вельмі патрэбныя зялёныя зоны, паркі.
Ну і вядома ж, будзем далей развіваць Пышкі. Лічым, што ў гэтым папулярным сярод гарадзенцаў месцы адпачынку не павінны размяшчацца прадпрыемствы, таму «Гродназелянбуд» у перспектыве памяняе месцазнаходжанне.
— І яшчэ пра адпачынак — калі ж у Гродне з’явіцца кола агляду?
— Праект рэалізуецца за кошт прыватнага інвестара, і гэта правільна: гарадскі бюджэт сыходзіць на іншыя важныя патрэбы — дарогі, паліклінікі, школы … Улічваючы размяшчэнне ў гістарычнай часткі горада, трэба было атрымаць дазвол ад міністэрства культуры, даказаць, што такі аб’ект тут неабходны. Да таго ж, гэта адказны аб’ект, важна, каб усё было бяспечна. Зараз праводзяцца выпрабаванні і, спадзяюся, у кастрычніку атракцыён запрацуе.
«Абавязваю кіраўнікоў адміністрацыі раз на тыдзень працаваць без машыны»
— Калі я гуляю па горадзе, гэта значыць, я працую (смяецца). Стараюся часта пешшу хадзіць, каб бачыць сітуацыю на свае вочы, на машыне за ўсё не заўважыш. І абавязваю кіраўнікоў адміністрацыі гэта рабіць: раз у тыдзень працуюць без машыны. За месяц можна абысці практычна ўвесь свой раён! Калі па-гаспадарску пройдзеш па горадзе, пабачыш многія рэчы: недзе трэба пакасіць траву, падфарбаваць фасад будынка, можна сустрэцца з прадпрымальнікамі або проста з жыхарамі горада пагутарыць …
А любімы сродак перамяшчэння ў мяне — ровар. Па нядзельных днях атрымліваецца праехаць 15−20 кіламетраў. І тады працоўны тыдзень пачынаю ў прыўзнятым настроі і з новымі сіламі. У Пышках добрая веладарожка. Часта сустракаюся там з актывістамі веларуху, на месцы абмяркоўваем усе пытанні і праблемы раварыстаў.
— Спорт і здаровы лад жыцця — гэта менш лекаў, менш чэргаў у паліклініках і менш бальнічных. Суцэльная выгада! (Смяецца) У першым квартале 2020 года запланаванае адкрыццё тэнісных кортаў па вуліцы Горкага, адразу за «Аквацэнтрам». Пры будаўніцтве новых мікрараёнаў не забываемся на спартовы складнік. Так, нядаўна ў мікрараёне Пралетарская-Шчорса адкрылася спартыўная пляцоўка для заняткаў фізкультурай і спортам.
На стадыён не пусцілі - запатрабавалі спартыўную пляцоўку. Жыхары Шчорса-Пралетарскай паказалі, як зрабіць новы мікрараён лепш
Горад праз 10−20 гадоў
Бачу горад моладзевым, студэнцкім. Для таго, каб да нас прыязджалі вучыцца замежнікі, трэба больш інтэрнатаў. У верасні плануем адкрыць інтэрнат медыцынскага ўніверсітэта па вуліцы Курчатава. Поўным ходам ідзе будаўніцтва інтэрната ГрДУ ім. Янкі Купалы, завяршыць плануецца ў наступным годзе.
Бачу Гродна горадам IT-спецыялістаў. Цяпер у нас ёсць некалькі буйных IT-кампаній, парк высокіх тэхналогій. І далей гэтая сфера, думаю, будзе дынамічна развівацца.
Бачу Гродна зялёным. Дрэвы, якія цяпер актыўна высаджваюцца, гадоў праз 10−15 стануць высокімі прыгожымі дрэвамі, тым самым ўпрыгожаць наш горад яшчэ больш і дададуць прывабнасці маладым мікрараёнам.
Згодна з генеральным планам развіцця горада на бліжэйшыя дзесяць гадоў, Гродна вырасце ў напрамку Грандзіч і Альшанкі.
Наша задача — зрабіць так, каб у Гродне людзі жылі камфортна, працавалі за добрую заработную плату і адпачывалі выдатна.
