Апошнія гады зіма ў нашых гарадах больш нагадвае познюю восень ці раннюю вясну: тэмпература каля нуля, снег выпадае і тае ў тую ж ноч, слізкія сцежкі і шэрае неба. Праз глабальныя змены клімату тэмпература расце і ападкаў становіцца ўсё больш. Пры гэтым гарады, якія будаваліся пад іншыя ўмовы надвор’я, часта не даюць рады падладзіцца пад новыя патрэбы гараджан і гараджанак. Ці можна з дапамогай асаблівага праектавання зрабіць так, каб у гарадах усё ж было камфортна нават з улікам кліматычных зменаў? У падкасце «Утульны горад» разбіраемся разам з прадстаўніцай Менскай Урбаністычнай Платформы Ілонай Эльяшэвіч.
У гэтым выпуску адказваем на пытанні:
- Як гарады (не) змяняюцца ў розныя поры года?
- Дзе хавацца ад моцнага ветру?
- Чаму шырокія палі пасярэдзіне горада — дрэнная ідэя?
- У чым карысць фантанаў улетку?
- Што дапамагае не паслізнуцца ўзімку?
- Якім чынам архітэктура ратуе ад сезоннай хандры?
Слухайце размову цалкам у аўдыёверсіі або чытайце тэзісна ў вялікім скароце ніжэй.
Гарады і псіхалагічныя патрэбы
Гарады мусяць адаптавацца і пад фізічныя, і пад псіхалагічныя патрэбы мясцовых жыхароў і жыхарак, кажа Ілонай Эльяшэвіч. Калі казаць менавіта пра псіхалагічныя патрэбы, то варта паклапаціцца пра яркія колеры ў тыя перыяды, калі бракуе сонечнага святла. Калі мы ўспомнім, напрыклад, праспект Незалежнасці ў Мінску, на нас сапраўды можа напасці хандра і смутак. Шэрыя каменныя будынкі разам з такім самым шэрым небам сапраўды ціснуць псіхалагічна.
Тым часам цэнтр Гродна выгодна адрозніваецца: каляровыя дахі старой забудовы і бірузова-белы Фарны касцёл разбаўляюць агульную змрочнасць нават у самы шэры дзень.
Ілона кажа, што ў нашым клімаце варта прыўносіць яркія фарбы. Пры гэтым, вядома, колеравыя акцэнты трэба выкарыстоўваць з густам, а не ўпрыгожваць усе будынкі ўсімі колерамі вясёлкі.
Тое ж самае датычыцца зеляніны. Голыя дрэвы і кусты без прыкметы зялёнага лісця выглядаюць надзвычай сумна. Таму хвойныя расліны ці дрэвы з каляровымі галінамі таксама не пашкодзяць сваёй яркасцю. Адзінае, пры выбары канкрэтных раслін трэба ўлічваць біяразнастайнасць і тое, як гэтыя расліны будуць суіснаваць з флорай і фаўнай канкрэтнага горада.
Гарады і фізічныя патрэбы
У восеньска-зімовы перыяд для беларускіх гарадоў раптам становіцца актуальнай праблема моцнага ветру. Нават калі тэмпература паветра не занадта нізкая, праз моцны вецер гараджанам і гараджанкам становіцца вельмі некамфортна перасоўвацца. Ілона Эльяшэвіч кажа, што вецер звычайна «разгульвае» там, дзе ёсць шмат пляскатай адкрытай прасторы. Напрыклад, палі ці плошчы — гэта самыя ветравыя месцы. Тым часам, калі для ветра ёсць пэўныя перашкоды — будынкі, дрэвы, агароджы і адмысловыя дэталі фасадаў, — шпацыраваць у такім месцы нашмат больш прыемна. У ідэале ў горадзе ўвогуле не мусіць быць велізарных адкрытых прастор.
Тым часам улетку, калі тэмпература падымаецца вышэй за 30 градусаў, важна, каб у горадзе было як мага больш вады і зеляніны. Не сакрэт, што ў парках і ля вадаёмаў заўсёды значна халадней, чым на праспектах. Гарадскія фантаны ў гэтыя часы становяцца не столькі дэкаратыўным элементам, але дапамагаюць ахаладзіцца навакольным аб’ектам.
